ธรรมะวันละนิด(๑๑๓) ทางรอดคืออริยมรรคมีองค์แปด

มคฺคานฏฺฐงฺคิโก  เสฏฺโฐ                          มรรคมีองค์แปดเป็นยอดมรรคา

สจฺจานํ  จตุโร  ปทา                                อริยสัจจ์สี่หนายอดกว่าจริงใดใด

วิราโค  เสฏฺโฐ  ธมฺมานํ                            วิราคะคือยอดธรรมกำหนัดคลาย

ทิปทานญฺจ  จกฺขุมา                               ยอดกว่าใครใครคือคนได้เห็นธรรม. (ธบ.๒๗๓)

เอเสว  มคฺโค  นตฺถญฺโญ                         มรรคนี้เท่านั้นไม่มีผันเป็นอื่น

ทสฺสนาย  วิสุทฺธิยา                                  เพื่อความสดชื่นทัศนะสะอาดล้ำ

เอตญฺหิ  ตุมฺเห  ปฏิปชฺชถ                        พวกท่านจงเดินตามทางนี้ประจำ

มารสฺเสตํ  ปโมหนํ                                   จะทำมารงงไร้พิษสงก่อกวน. (ธบ.๒๗๔)

เอตญฺหิ  ตุมฺเห  ปฏิปนฺนา                        และเมื่อพวกท่านเดินทางนี้แล้ว

ทุกฺขสฺสนฺตํ  กริสฺสถ                                จักทำให้แคล้วคลาดทุกข์ทั้งมวล

อกฺขาโต  เว  มยา  มคฺโค                         ทางนี้แหละเราเฝ้ากล่าวเชิญชวน

อญฺญาย  สลฺลสตฺถนํ                               เพราะรู้กระบวนการหักศรมาร. (ธบ.๒๗๕)

ตุมฺเหหิ  กิจฺจํ  อาตปฺปํ                             ความเพียรอันท่านทั้งหลายพึงทำ

อกฺขาตาโร  ตถาคตา                              ตถาคตแนะนำย้ำแค่วิธีการ

ปฏิปนฺนา  ปโมกฺขนฺติ                              คนดำเนินแล้วก็จะแคล้วผันผ่าน

ฌายิโน  มารพนฺธนา                               พ้นบ่วงแห่งมารด้วยมีฌานปัญญา. (ธบ.๒๗๖ – พธ.แปล)

Best of paths is the Eightfold Path.
Best of truths is the Four Noble Truths.
Best of conditions is Passionlessness.
Best of men is the Seeing One. (๒๗๓)

This is the only way;
None other is there for the purity of vision.
Do you enter upon this path,
Which is the bewilderment of Mara. (๒๗๔)

When walking along this path,
You shall make an end of suffering
This is the Way made known by me
When I had learnt to remove all darts. (๒๗๕)

You yourselves should make an effort,
The Tathagatas can but show the Way.
The meditative ones who walk this path
Are released from the bonds of Mara. (๒๗๖ )

(เครดิตภาษาอังกฤษจากหนังสือพุทธวจนะในธรรมบท – เสฐียรพงษ์ วรรณปก )

ธรรมะวันละนิด(๑๑๒) สาวกของพระโคดม ตื่นชื่นรื่นรมย์ในกาลทุกเมื่อ

สุปฺปพุทฺธํ  ปพุชฺฌนฺติ                 สทา  โคตมสาวกา

เยสํ  ทิวา  จ  รตฺโต  จ                นิจฺจํ  พุทฺธคตา  สติ

สาวกของพระโคดม ตื่นชื่นรื่นรมย์ในกาลทุกเมื่อ

ทั้งวันทั้งคืนกูลเกื้อ มีใจเอื้อเฟื้อเพื่อพุทธานุสติ.(ธบ.๒๙๖)

สุปฺปพุทฺธํ  ปพุชฺฌนฺติ                 สทา  โคตมสาวกา

เยสํ  ทิวา  จ  รตฺโต  จ                นิจฺจํ  ธมฺมคตา  สติ

สาวกของพระโคดม  ตื่นชื่นรื่นรมย์ในกาลทุกเมื่อ

ทั้งวันทั้งคืนกูลเกื้อ มีใจเอื้อเฟื้อเพื่อธัมมานุสติ.(ธบ.๒๙๗)

สุปฺปพุทฺธํ  ปพุชฺฌนฺติ                 สทา  โคตมสาวกา

เยสํ  ทิวา  จ  รตฺโต  จ                นิจฺจํ  สงฺฆคตา  สติ

สาวกของพระโคดม  ตื่นชื่นรื่นรมย์ในกาลทุกเมื่อ

ทั้งวันทั้งคืนกูลเกื้อ มีใจเอื้อเฟื้อเพื่อสังฆานุสติ.(ธบ.๒๙๘)

สุปฺปพุทฺธํ  ปพุชฺฌนฺติ                 สทา  โคตมสาวกา

เยสํ  ทิวา  จ  รตฺโต  จ                นิจฺจํ  กายคตา  สติ

สาวกของพระโคดม  ตื่นชื่นรื่นรมย์ในกาลทุกเมื่อ

ทั้งวันทั้งคืนกูลเกื้อ มีใจเอื้อเฟื้อเพื่อกายคตาสติ.(ธบ.๒๙๙)

สุปฺปพุทฺธํ  ปพุชฺฌนฺติ                สทา  โคตมสาวกา

เยสํ  ทิวา  จ  รตฺโต  จ               อหึสาย  รโต  มโน

สาวกของพระโคดม  ตื่นชื่นรื่นรมย์ในกาลทุกเมื่อ

ทั้งวันทั้งคืนกูลเกื้อ มีใจเอื้อเฟื้อเพื่ออหิงสาธรรม(การไม่เบียดเบียน).(ธบ.๓๐๐)

สุปฺปพุทฺธํ  ปพุชฺฌนฺติ                สทา  โคตมสาวกา

เยสํ  ทิวา  จ  รตฺโต  จ               ภาวนาย  รโต  มโน

สาวกของพระโคดม  ตื่นชื่นรื่นรมย์ในกาลทุกเมื่อ

ทั้งวันทั้งคืนกูลเกื้อ มีใจเอื้อเฟื้อเพื่อเจริญภาวนา.(ธบ.๓๐๑/ พธ.แปล)

Ever well awake                                     are the disciples of Gotama

Who ever day and night                        recollect the Buddha’s virtues.

Ever well awake                                     are the disciples of Gotama

Who ever day and night                        recollect the Dharma’s virtues

Ever well awake                                     are the disciples of Gotama

Who ever day and night                        recollect the Sangha’s virtues

Ever well awake                                     are the disciples of Gotama

Who ever day and night                        recollect the body’s nature

Ever well awake                                     are the disciples of Gotama

Who ever day and night                        takes delight in the harmlessness

Ever well awake                                     are the disciples of Gotama

Who ever day and night                        takes delight in meditation.(เสฐียรพงษ์ วรรณปก แปล)

ธรรมะวันละนิด(๑๑๑) สร้างเกาะกำบังตน

อุฏฺฐาเนนปฺปมาเทน                               ด้วยความขยันหมั่นไม่ประมาท

สญฺญเมน  ทเมน  จ                                สำรวมสามารถฝึกหัดอดทน

ทีปํ  กยิราถ  เมธาวี                                ผู้มีปัญญาจึงสร้างเกาะกำบังตน

ยํ  โอโฆ  นาภิกีรติ                                 อันห้วงกิเลสเอ่อล้นท่วมใจไม่ได้. (ธบ.๒๕-พธ.แปล)

By diligence, vigilance,

Restraint and self-mastery,

Let the wise make for himself an island

That no flood can overwhelm. (เครดิตภาษาอังกฤษจากหนังสือพุทธวจนะในธรรมบท – เสฐียรพงษ์ วรรณปก )

ธรรมะวันละนิด(๑๑๐) ประพฤติตบะถ้าขาดปัญญาก็หาบริสุทธิไม่

น  นคฺคจริยา  น  ชฏา  น  ปงฺกา                    เป็นชีเปลือยหรือฤๅษีขี้โคลนรด

นานาสกา  ตณฺฑิลสายิกา  วา                      หรือการอดอาหารบ้าง นอนกลางดิน

รโชชลฺลํ  อุกฺกุฏิกปฺปธานํ                             หรือการคลุกฝุ่นกรัง นั่งกระโหย่งหิน

โสเธนฺติ  มจฺจํ  อวิติณฺณกงฺขํ                        ทำชีวินคนกังขาหาบริสุทธิ์ไม่. (ธบ.๑๔๑-พธ.แปล)

Not nakedness, nor matted hair,

Nor dirt, nor fasting,

Nor lying on the ground,

Nor besmearing oneself with ashes,

Nor squatting on the heels,

Can purify a mortal

Who has not overcome doubts. (เสฐียรพงษ์  วรรณปก แปล)

ธรรมะวันละนิด(๑๐๙) สิบผลกรรมของคนทำ้ร้ายผู้อื่น (๑/๔ จบ)

อถวาสฺส  อคารานิ                                อนึ่งสิบสุดท้ายบ้านอาคารเขา

อคฺคิ  ฑหติ  ปาวโก                              ไฟก็เผามอดวอดวายไม่แยแส

กายสฺส  เภทา  ทุปฺปญฺโญ                    คนเลวร้ายเมื่อกายแตกดับดวงแด

นิรยํ  โส  อุปปชฺชติ                              เข้าถึงแต่ขุมนรกตกอบาย. (ธบ.๑๔๐-พธ.แปล)

Or his house will be burnt up with fire,

And that unwise one will pass to hell

In the world to come. (เสฐียรพงษ์  วรรณปก แปล)

ธรรมะวันละนิด(๑๐๘) สิบผลกรรมของคนทำ้ร้ายผู้ื่อื่น (๑/๓ มีต่อ)

ราชโต  วา  อุปสคฺคํ                               หกติดขัดราชการพาลเสียกิจ

อพฺภกฺขานํ  ว  ทารุณํ                             เจ็ดถูกพิษคำกล่าวหาทารุณวุ่น

ปริกฺขยํ  ว  ญาตีนํ                                  แปดญาติมิตรแตกสลายไม่เจือจุน

โภคานํ  ว  ปภงฺคุณํ                               เก้าเงินทุนทรัพย์สมบัติพิบัติแล. (ธบ.๑๓๙-พธ.แปล)

To oppression by the king,

To grave accusation,

To loss of relatives,

To destruction of wealth,

(will he come). (เสฐียรพงษ์  วรรณปก แปล)

ธรรมะวันละนิด(๑๐๗) สิบผลกรรมของคนทำร้ายผู้อื่น (๑/๒ มีต่อ)

เวทนํ  ผรุสํ,  ชานึ,                                  หนึ่งรับเวทนาหนัก,สองจักเสื่อม

สรีรสฺส  จ  เภทนํ,                                   สามต้องเอือมกายาเจ็บสาหัส

ครุกํ วาปิ  อาพาธํ,                                  สี่อาพาธรุนแรงสำแดงชัด

จิตฺตกฺเขปํว  ปาปุเณ,                             ห้าวิบัติวิกลจริตจิตงงงุน (ธบ.๑๓๘-พธ.แปล)

To grievous bodily pain,

To disaster,

To bodily injury,

To serious illness,

To loss of mind,

Will he come. (เสฐียรพงษ์  วรรณปก แปล)

ธรรมะวันละนิด(๑๐๖) สิบผลกรรมของคนทำร้ายผู้อื่น (๑/๑ มีต่อ)

โย  ทณฺเฑน  อทณฺเฑสุ                          ผู้ใดลงทัณฑ์ท่านผู้ไร้ทัณฑ์

อปฺปทุฏฺเฐสุ  ทุสฺสติ                                ทำร้ายท่านผู้มิคิดประทุษร้าย

ทสนฺนมญฺญตรํ  ฐานํ                               ผู้นั้นต้องรับผลสิบสักอย่างใด

ขิปฺปเมว  นิคจฺฉติ                                    พบเคราะห์ใหญ่อย่างเร็วไวไร้ทานทัด.(ธบ.๑๓๗-พธ.แปล)

He who inflicts punishment on those

Who are harmless and who offend no one

Speedily comes to one of these ten states:(เสฐียรพงษ์ วรรณปก แปล)

ธรรมะวันละนิด(๑๐๕) ประโยชน์ตนกับประโยชน์คนอื่น

อตฺตทตฺถํ  ปรตฺเถน                   พหุนาปิ  น  หาปเย

อตฺตทตฺถมภิญฺญาย                 สทตฺถปฺปสุโต  สิยา.(ธบ.๑๖๖)

มิควรให้ประโยชน์ตนเสียหายไป

เพราะประโยชน์แม้มากใดของคนอื่น

เมื่อรู้ชัดประโยชน์ตนผลยั่งยืน

พึงรีบตื่นตัวใส่ใจประโยชน์ตน. (พธ.แปล)

Fall not away from one’s own purpose

For the sake of another, however great,

When once one has seen one’s own goal,

One should hold to it fast and firm. (เสฐียรพงษ์  วรรณปก แปล)

ธรรมะวันละนิด(๑๐๔) คนไม่ประพฤติพรหมจรรย์เมามันหลับ(๒)

อจริตฺวา  พฺรหฺมจริยํ                          คนไม่ประพฤติพรหมจรรย์เมามันหลับ

อลทฺธา  โยพฺพเน  ธนํ                       ไม่หาทรัพย์เมื่อเวลาคราหนุ่มสาว

เสนฺติ  จาปาติขีณาว                         นอนสิ้นหวังดั่งลูกศรหลุดแล่งราว

ปุราณานิ  อนุตฺถุนํ                             อาลัยคราวเก่าก่อนตอนมั่งมี. (ธบ.๑๕๖-พธ.แปล)

Having led neither a good life,

Nor accquired riches while young,

They lie about like broken bows,

Sighing about the past. (เสฐียรพงษ์ วรรณปก แปล)